HAAKSBERGEN - Waterschap Rijn en IJssel begint op 26 januari met de aanleg van een 'bevaarbare' vispassage in de Buurserbeek en met de aanleg van een waterbergingsgebied op landgoed Het Lankheet. Natuurontwikkeling, waterberging en recreatie worden hier volgens het waterschap op een bijzondere manier gecombineerd. De werkzaamheden nemen zo'n drie maanden in beslag.

De Oostendorper Watermolen en de stuwen ter hoogte van de Assinkweg, Schipbeekweg, Veddersweg en Aaftinkweg zijn onneembare hindernissen voor vissen. Ze kunnen hierdoor vanaf de IJssel niet de Buurserbeek opzwemmen naar geschikte paaigronden. Daarom gaat de Buurserbeek hier volgens het oude tracé stromen. De oorspronkelijke loop, de Botterbeek, wordt hersteld. In deze omleiding legt het waterschap cascades aan zodat vissen het hoogteverschil bij de molenstuw kunnen overbruggen. Drie sluizen maken de molenstuw passeerbaar voor vissen en boten.

Het Lankheet gaat er vaartochten houden met een replica van de Buurser pot. Overige stuwen worden vispasseerbaar gemaakt door de stuwen te vervangen door cascades in de vorm van boomstammen.

Bron: TC Tubantia van dinsdag 20 januari 2015

Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

Het Lankheet is meer dan een mooi natuurgebied. Zeker als de verhalen over de historie ervan los komen.

HAAKSBERGEN - Landgoed Het Lankheet is niet zo maar een mooi natuurgebied. In het kielzog van gids Jan van der Zanden ga je het met andere ogen bekijken. De maandelijkse excursie door het Waterpark, verzorgd door de Historische Kring, gaat deels over paden die normaal niet toegankelijk zijn.

De Haaksbergse oud-onderwijzer is een smakelijk verteller. Tegen het decor van een zonovergoten herfstbos komt hij met het ene na het andere historische verhaal op de proppen. Over Gerrit-Jan van Heek bijvoorbeeld. Ondernemer, grootgrondbezitter en jager. Hij kocht Het Lankheet eind negentiende eeuw van een aan lager wal geraakt 'heerschap'. De Enschedese textielbaron hield zijn arbeiders ook in mindere tijden aan het werk door ze in te zetten voor de ontginning en bosbouw op het landgoed. "Vanuit Enschede kwamen ze lopend naar hier", weet Van der Zanden.

Hij is wel zo eerlijk om ook de keerzijde te belichten: een bikkelhard bestaan. "Maar dat moet je plaatsen in de tijd van toen. Misschien vertel ik een beetje veel?", polst hij zijn toehoorders. "Oh, ie proat mear!", luidt het antwoord. Water is de rode draad deze zaterdagochtend. Gedurende de ijstijd torende het in vaste vorm hoog boven het landschap uit. Sporen ervan vinden we terug als ondergrondse stroompjes. Op die veelal vochtige plekken bleef door de wind voortbewogen zand 'plakken' en ontstonden verhogingen in het landschap. "De boeren wisten dat daar water onder zat en vestigden zich aan de randen", legt Van der Zanden uit. Hij vertelt over de vloeiweiden die eind vorige eeuw in ere werden hersteld. En over de wel aan het begin van de Lankheterweg. De ontdekking ervan vormt, letterlijk en figuurlijk, de bron van het huidige Waterpark.

Terloops horen we waarom een vaderlands icoon als ingenieur Lely in Haaksbergen nooit een standbeeld zal krijgen. "Lely ontwierp het plan om de Buurserbeek te kanaliseren. De boeren in de omgeving klaagden namelijk over wateroverlast. Bij de graafwerkzaamheden destijds zijn echter de oude leemlagen verstoord. Verdroging was het gevolg. De boeren waren het water kwijt."

Tot slot komt de Buurser pot ter sprake die op termijn vanaf het landgoed zal gaan varen. De unieke architectuur van het nagenoeg voltooide bootshuis oogst veel lof. Na een kijkje in de droogschuur zit het 'rondje Waterpark' erop. "Bedankt voor de mooie verhalen! Ik heb met plezier rondgewandeld", zegt één van de gasten.

Bron: TC Tubantia van maandag 3 november 2014

Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

Even is het muisstil aan boord van de Buurser Pot. De kleine platbodem fluistert met een slakkengangetje over het water. Je hoort alleen de stilte en dat is een verademing. Als de picknickmand tevoorschijn komt, is het uit met de rust.

Op de boot staat Waterspreeuw geschilderd, maar in de volksmond vaart hier de Buurser Pot. Sinds enkele maanden nog maar. De replica is in een half jaar tijd in elkaar getimmerd door de scheepsbouwers van de Enterse Waarf, met streekeigen hout van het landgoed Lankheet. De naam verwijst naar de witte potklei die vrachtschepen vroeger vanuit Ahaus naar de Deventer' aardewerkindustrie brachten.

De Buurser Pot vaart sinds een aantal maanden warm. Ze moet een attractie van formaat worden. De Buurserbeek wordt er zelfs voor een paar miljoen voor aangepast. De beek gaat weer meanderen. Er worden drie nieuwe vistrappen aangelegd, opdat ooit de paling en zalm deze kant uit komt. Nu nog vaart de boot een paar kilometer heen en weer. Straks vanaf de monumentale Oostendorper watermolen naar het keerpunt bij de Harrevelder Schans, een voormalig verdedigingswerk langs de weg tussen Haaksbergen en Buurse.

We glijden over het water en zijn de tweede 'lading' die de Buurser Pot deze snikhete zaterdagmiddag vervoert. Gerrit Bouwhuis staat aan het roer. Op de voorsteven zit Hans Paf, die honderduit vertelt over de kleine platbodem, de beek, de omgeving en nog veel meer. De heren hebben een zeemanspet op en gestreepte kiel aan. Ze schipperen vrijwillig en beleven daar veel lol aan. De gasten aan boord ook. Elfpersonen dit keer en daarmee is het maximum aantal dat kan meevaren wel bereikt. "Om vier uur is het 35 graden", weet Paf.

Op een schaduwrijk plekje liggen we, op verzoek, even stil. Heerlijk, verkoeling! Aan boord is de picknick begonnen. Iedereen heeft iets lekkers meegenomen, samen is het meer dan genoeg. Hapje, drankje. Biertje of wijntje mag ook, mits het maar geen bachanaal wordt. Onderweg laten we de gele plomp links liggen, inclusief de dartelende libellen en beekjuffers die er zo graag hun eitjes in leggen.

We glippen onder een oude stalen brug door. "De bedieningsbrug van Van Heek, die vroeger naar de villa en het theehuis leidde. Niet meer in gebruik", vertelt kapitein Paf. "Drie dagen eerder konden we hier niet onderdoor varen, zo hoog was het water toen."

Stuurman Gerrit geeft even gas. "Pas op, er komt zo een flitspaal", grapt Paf. De stemming is opperbest. De verhalen zijn mooi. De tocht prachtig. Haaksbergen is een stukje Giethoorn.

Bron: TC Tubantia van maandag 4 augustus 2014

Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland