Diorama

IJstijd met veel vuur tot leven gewekt

Grootte zegt niet alles. Het diorama is ondanks zijn bescheiden omvang van één kubieke meter een blikvanger van formaat. Een gloeiende houtkachel staat op nauwelijks 2 meter van de imposante verbeelding van de ijstijd in Haaksbergen. Die is met veel vuur tot leven gewekt door Hans Brinkerink uit Baarn, een man met een grote staat van dienst in zijn vakgebied. Hij is zelf aanwezig op deze vrijdagmiddag als met mooie woorden de nieuwste educàtieve aanwinst van Haaksbergen, een levensecht diorama, wordt onthuld in veldwerkcentrum Het Lankheet.

Het is geen groot object, maar dat zegt niet alles. Verpakt in de stam van een eik wordt in 1 kubieke meter een bijna tastbaar verhaal neergezet. De ontwikkeling van Haaksbergen van de ‘oude ijstijd’ (zo’n 15o.ooo jaar geleden) naar nu, vertelt Eric Brinckmann, beheerder van Het Lankheet. Hij is zichtbaar in zijn schik. Naast het diorama, dat dankzij financiële steun van de Rabobank gerealiseerd kon worden, beschikt Het Lankheet nu over een mooie collectie ‘macrofossielen’, zoals de volkomen versleten kiezen van een mammoet in zijn nadagen, vertelt Brinckmann.

Aan deze verzameling hebben heel uiteenlopende partijen bijgedragen: het Leidse museum Naturalis, Hans Brinkerink uit eigen collectie, en - heel spontaan - een buurman van Het Lankheet, Herman Hengeveld. Toen hij hoorde over onze plannen vertelde hij dat hij ook wat had gevonden tijdens zijn agrarische werk net over de grens. Het zijn voelbare herinneringen aan exotische dieren die deze streek ooit bevolkten: een rib van een mammoet, de teen van een wolharige neushoorn, een stuk van een immens gewei.

Al het materiaal heeft een plek gekregen in een glanzende vitrine. Die hangt pal naast de andere aanwinst: het diorama. Deze schepping van Brinkerink toont aan de ene kant een spectaculair ijslandschap met een onderaardse rivier. “Die liep van Haaksbergen naar Dinxperloo”, verklaart Brinckmann. Een immens groot ondergronds waterbekken van 15 miljoen kuub dat 4o meter diep onder landgoed Het Lankheet ligt is het levende bewijs daarvan.Aan de andere zijde wordt het diorama bepaald door Het Lankheet in zijn huidige toestand, inclusief herkenbaar kunstobject. Brinkerink vertelt dat het heel bijzonder voor hem was om twee tijdperken in één voorstelling te vangen. Voor een natuurgetrouw beeld heeft hij naar onorthodoxe materialen gegrepen. De rietvelden worden verbeeld met de kortgeschoren huid van een Schotse Hooglander.

Brinckmann is blij met de educatieve waarde van de aanwinsten. “Na een tijd van proefdraaien gaan we ons met een lesprogramma op de groepen 7 en 8 van de basisscholen richten. Alle Haaksbergse basisscholen komen aan de beurt en ook die in het aangrenzende deel van de Achterhoek.” Het programma is ontstaan in nauwe samenwerking met de Historische Kring Haaksbergen en het IVN. “We willen laten zien hoe geschiedenis en gebruik op elkaar inwerken. En het belang van de rijkdom van de natuur in combinatie met het menselijk gebruik. We willen laten ervaren:wat is de goede balans? Hoe voorkom je dat je je eigen ruiten ingooit.”